شیزوفرنی چیست؟
30 تا 40 هزار نفر سوئدی با داشتن شیزوفرنی زندگی میکنند که یک بیماری طولانی مدت و اغلب با روانپریشی های عود کننده همراه است. در یک دوران روانپریشی درک فرد از واقعیت تغییر میکند. درک شما از واقعیت با درک سایر اطرافیان شما متفاوت است. تفسیر شما از واقعیت در مقایسه با تفسیری که پیش از بیمار شدن داشتید نیز متفاوت است.
بیماری شیزوفرنی معمولاً با توهمات، تصورات غیرواقعی و تغییرات رفتاری همراه است. توهمات به این معنی است که شما ادراکات حسی دارید که اطرافیان شما آنها را احساس نمیکنند. توهمات ممکن است از همه حواس چندگانه بروز کند. شنیدن صوت بصورت صداها امری عادی است، بطور مثال صداها اظهارنظر کرده یا به شما فرمان میدهند کارهایی را انجام دهید.
شما ممکن است به تصورات غیرواقعی دچار شوید
یک تصور غیرواقعی به این معنی است که شما معتقد هستید که چیزها وضعیت بخصوصی دارند ولی درک اطرافیان با شما یکسان نیست. بطور مثال ممکن است شما احساس کنید مورد تعقیب، تهدید یا تحت نظر هستید، یا به یک بیماری جسمی دچار شدهاید، حتی اگر واقعاً هم چنین نباشد. شما همچنین ممکن است پیامها یا سیگنالهای اطراف خود را به شیوهای غیرعادی درک کنید. بطور مثال ممکن است احساس کنید مخاطب آگهی تبلیغاتی، برنامه تلویزیون یا زبان بدن سایر افراد شخص شما هستید. اتفاقات و ادراکاتی که برای دیگران نامعقول است میتواند در یک روانپریشی مانند واقعیت درک شود.
استعدادهای شما تحت تأثیر قرار میگیرند
یکی دیگر از علائم بیماری شیزوفرنی میتواند تغییرات در طرز ارتباط برقرار کردن و همنشینی با سایر مردم باشد. شما ممکن است خود را منزوی کرده، کمتر حرف بزنید و احساس بی انگیزگی کنید. همچنین ممکن است انجام کارهایی که قبلاً از عهده آنها برمیآمدید، مثلاً مانند تحصیل، وظایف کاری یا کارهای خانهداری برایتان دشوار شود. گاهی اوقات گاهی اوقات احساسات و عواطف تغییر میکنند و شما ممکن است خود را غمگین و نگران احساس کنید، خشم در شما غلیان کند یا احساس بیتفاوتی کنید. برخی از افراد به افکار خودکُشی دچار میشوند. در اینصورت مهم است که سریعاً درخواست کمک کرد. قدرت فکر کردن نیز میتواند تحت تأثیر قرار بگیرد. ممکن است احساس شود که افکار سُست شده، قطع میشوند، کسی دارد سعی میکند افکار من را کنترل کند یا فکرهای من را دیگران میخوانند.
از سوی دیگر شیزوفرنی هیچ ارتباطی به دو شخصیتی یا چند شخصیتی بودن شما ندارد، این یک درک اشتباه است که گاهیاوقات وجود دارد.
اگر دچار شیزوفرنی هستید امکانات خوبی برای دریافت کمک در مورد علائم و ناراحتیهایی که احساس میکنید، وجود دارد. هرچه زودتر درمان و حمایت دریافت کنید، شانس اینکه بهبودی خود را بازیابید و دوباره حالتان خوب شود، بیشتر است.
اغلب افراد در سنین بین 20 تا 30 سالگی دچار بیماری شیزوفرنی میشوند. کاملاً مشخص نیست چرا افراد به شیزوفرنی مبتلا میشوند ولی عوامل ارثی نقش بزرگی دارند. حتی فشارهای بیرونی، مانند صدمات جنینی، بحرانهای زندگی یا اعتیاد به حشیش نیز میتوانند ریسک ابتلاء به بیماری را افزایش دهند.
شیزوفرنی چه تأثیری بر زندگی میگذارد؟
دوره زمانی این بیماری دستکم شش ماه است ولی ممکن است طولانی شود. برخی از افراد به نوع شدیدتری از این بیماری مبتلا میشوند که با ناراحتیهای شدید و مشکلات بزرگتری همراه است. ناراحتیهای برخی دیگر از افراد خفیفتر است. این بیماری روی زندگی برخی از افراد تأثیر شدیدی میگذارد طوری که در کار، تحصیل و در روابط با دیگران دچار مشکل میشوند. شیزوفرنی ممکن است باعث شود شما به سختی هویت خود را بشناسید. این بیماری همچنین میتواند باعث شود که شما دچار اعتیاد شوید. اگر شما درمان و حمایت صحیح دریافت کنید شانس شما برای بهتر شدن حال و داشت یک زندگی خوب، حتی با داشتن بیماری، افزایش مییابد.
بروز یک روانپریشی ممکن است در شما احساس ترس و شرم ایجاد کند. علت این امر بعضاً میتواند این باشد که در جامعه ما گاهی اوقات ممکن است تصورات غلط و پیشداوری هایی در باره روان پریشی و سایر بیماریهای روحی روانی وجود داشته باشد. ممکن است برای شما سخت باشد که برای دیگران تعریف کنید چه حالی دارید، ولی مهم است که جرئت کرده و تقاضای کمک کنید تا بتوانید حال روحی خود را تغییر دهید. اتفاقاتی که برای شما میافتد به یک بیماری بستگی دارد که برای آن درمان وجود دارد.
آیا امکان دارد حال من بهتر شود؟
با اینکه این بیماری طولانی مدت است ولی امکانات خوبی برای خفیف شدن یا برطرف شدن آن وجود دارد و شما میتوانید زندگی رضایتبخشی داشته باشید. بغیر از درمان، داشتن تماسهای حمایتی اجتماعی و فعالیتهای روزمره پُرمفهوم نیز میتواند ارزشمند باشد. برخی از افراد میتوانند به کار یا تحصیل ادامه دهند در حالیکه برخی دیگر نیاز دارند فعالیت پُرمفهوم دیگری داشته باشند. عادات سالم مانند غذای خوب، تحرک جسمانی و خواب مرتب و منظم باعث خوبی حال میشوند.
اگر تصور میکنید شما یا یکی از خویشاوندان دچار یک روانپریشی است یا ممکن است به آن مبتلا شود بایستی با یک بخش پذیرش روانپزشکی تماس بگیرید. گاهی اوقات ممکن است یک درمانگاه بتواند به شما کمک کند تا با روانپزشکی تماس بگیرید. اگر حالتان خیلی بد است، بطور مثال صداهایی میشنوید که شما را به چیزهایی تشویق میکنند، یا افکار خودکُشی دارید بایستی برای درمان اضطراری، بطور مثال به یک بخش پذیرش اورژانس روانپزشکی مراجعه کنید، مراجعه کنید. درمان شیزوفرنی ضروری است تا شما بتواند دوباره از عهده زندگی برآمده و حالتان بهتر شود. درمان همچنین به جلوگیری از بازگشت بیماری نیز کمک میکند.
چه درمانی وجود دارد؟
برای پیدا کردن نوع صحیح حمایت و درمان لازم است یک تحقیقات انجام شود. این تحقیقات همچنین برای منتفی شمردن سایر دلایل روانپریشی، بطور مثال سایر بیماریها یا تأثیرات داروها و موادمخدر نیز مهم است. این تحقیقات از جمله شامل بررسی ناراحتیها و وضعیت شما است. تشخیص پزشکی شیزوفرنی مستلزم آنست که علائم بیماری شما دستکم شش ماه ادامه داشته باشد.
درمان شیزوفرنی از چنین بخش مختلف تشکیل میشود. داروهای ضد روانپریشی وجود دارد که میتواند ناراحتیها را کاهش دهد، زندگی روزمره را آسان کرده و از وخیم تر شدن بیماری جلوگیری کند. سایر بخشهای مهم درمان میتواند گفتگوی حمایتی، رواندرمانی و حمایت برای یافتن اشتغال پُرمفهوم باشد. برای افزایش شانس بهبودی مطلوب مهم است که هرچه سریعتر به حمایت و درمان دسترسی پیدا کرد.
مسئول بررسی علمی: آنلیا ایسگِرِن، دکترای پزشکی تخصصی در روانپزشکی.
آخرین تغییرات در متن 2024-04-25