عارضه شخصیت عاطفی مرزی (EIPS) که به مرز جنون نیز معروف است، عارضه‌ای است که باعث می‌شود شما دارای نوسانات شدید احساسی بوده، اعمال خلق‌الساعه و عجولانه انجام بدهید و روابط بی‌ثباتی داشته باشید.
نوسانات میان احساسات و عواطف مختلف سریع صورت می‌گیرد و ممکن است چندین مرتبه در روز تکرار شود. بطور مثال ممکن است شما لحظه‌ای احساس خوشبختی کنید تا اینکه حال روحی‌تان در مدتی خیلی کوتاه به احساس درماندگی و پوچی تبدیل شود. ممکن است پیش بینی چنین نوساناتی بسیار دشوار باشد.
برای کسی که ای.آی.پ.اس دارد کنترل احساساتی مانند تنهایی و انزوا، اضطراب یا خشم دشوار است. صدمه زدن به خود به شیوه‌های مختلف، خواه جسمی و خواه روحی، امری عادی است. شما ممکن است گاهی اوقات اعتماد بنفس خوبی داشته باشید، ولی لحظه‌ای بعد در یک نفرت از خویشتن عمیق غرق شوید. بسیاری از افراد دارای ای.آی.پ.اس همچنین در باره ذهنیت نسبت به خودشان نیز احساس عدم اطمینان کرده و دارای مشکل هویتی هستند.
برای شما ممکن است احساس اعتماد و آسودگی در روابط نزدیک مشکل باشد. افراد دارای ای.آی.پ.اس اغلب بین ستایش نزدیکان خود و سپس تحقیر آنها نوسان دارند. داشتن چنین احساساتی ممکن است باعث شود فرد خود را بسیار تنها احساس کند. مهم است بخاطر داشت که بسیاری از افراد دیگر درک کرده و می‌توانند حمایت ارائه کنند.
ای.آی.پ.اس با توجه به وضعیت و شرایط مختلف، خود را به شیوه‌های مختلف نمایان می‌کند. مطابق نظام تشخیص پزشکی DSM-5* شما بایستی دست‌کم پنج علائم بیماری زیر را دارا باشید:
از جدایی‌ها پرهیز می‌کنید. شما تلاش‌های بزرگی انجام می‌دهید که تنها گذارده نشوید، صرفنظر از اینکه تهدید واقعی یا تصوری باشد.
روابط بی ثبات و شدیداً احساسی. وجه مشخصه شما روابط عمیق گوناگون است که در آنها شما فردی را موقعی ایده‌آل خود می‌بینید و سپس ناگهان همان فرد را بی‌ارزش می‌‌انگارید.
اختلال هویتی. شما دائماً در مورد تصویر ذهنی از خودتان یا هویت‌تان نامطمئن هستید، و تصویر ذهنی شما از خودتان اغلب تغییر می‌کند.
تکانشگری (خلق‌الساعگی). واکنش شما دست‌کم در دو زمینه مختلف (بطور مثال در مورد پول، سکس یا مواد مخدر)عجولانه است طوری که به خود شما صدمه وارد می‌کند.
رفتار خودکشی گرایانه. شما گفته‌اید یا نشان داده‌اید که می‌خواهید خودکشی کنید، آگاهانه به خودتان صدمه زده‌اید یا پیش از این دست به خودکشی زده‌اید.
ناترازی احساسی شما تمایل آشکاری برای تغییر خُلق و خوی خود دارید. بطور مثال ممکن است شما شدیداً احساس اضطراب، حرص و خودخوری یا اندوه می‌کنید که بطور عادی چندین ساعت و بندرت بیش از چند روز اندک طول می‌کشد.
احساس پوچی مزمن. شما اغلب احساس پوچی کرده و هیچ چیز برایتان مفهمومی ندارد.
داشتن مشکل با خشم. برای شما کنترل خشم دشوار است. این می‌تواند خود را بصورت حمله‌های مکرر خشم یا حرص و خودخوری طولانی مدت نشان بدهد.
علائم ترس بیمارگونه یا هویت پَریشی شما دارای افکار پارانوئیدی گذرا مرتبط با اِسترس هستید یا علائم جدی هویت پَریشی دارید، بطور مثال احساس می‌کنید از خودتان جدا هستید.
حتی اگر اینگونه علائم بیماری را احساس کنید حتمی نیست که دارای ای.آی.پ.اس باشید. برای پی بردن به داشتن ای.آی.پ.اس لازم است یک تشخیص تخصصی دریافت کنید. مهم است که تشخیص داده شود علائم بیماری شما به عوامل دیگری بستگی نداشته باشند.
بسیاری از افرادی که ای.آی.پ.اس دارند دوران رشدونمو زجرآور و بهم ریخته‌ای داشته‌اند. برخی از این افراد مورد تعرض قرار گرفته‌اند. ولی ممکن است شما با اینکه دوران رشدونمو بدون زجری هم داشته بوده باشید و با این حال به ای.آی.پ.اس مبتلا شوید. ای.آی.پ.اس می‌تواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی، روانشناختی و محیطی باشد.
اگر ای.آی.پ.اس داشته باشید می‌توانید تحت رواندرمانی گروهی یا فردی قرار بگیرید. انواع مختلفی از تراپی‌ها وجود دارد که نشان داده‌اند برای درمان ای.آی.پ.اس کمک می‌کنند، بطور مثال رفتاردرمانی (DBT) و تراپی ذهنی سازی (MBT) را می‌توان نام بُرد. برای مقابله با بحران مشخص شده که بستری شدن به میل خود می‌تواند حمایت ارزشمندی باشد تا بتوان وضعیت‌های فوق‌العاده شدید را کنترل نمود. همچنین می‌توانید برای کاهش علائم بیماری دارو نیز مصرف کنید.
شما حق دارید در باره گزینه‌های مختلف درمانی اطلاع حاصل کنید و در برنامه درمانی خود مشارکت داشته باشید. مهم است که شما انگیزه داشته و به درمانگر خود اعتماد داشته باشید.
اینکه افراد دارای ای.آی.پ.اس تشخیص‌های پزشکی دیگری نیز داشته باشند، بطور مثال آ.د.اچ.دی یا بیماری دو قطبی داشته باشند، غیرعادی نیست. اینگونه تشخیص‌های پزشکی دقیقاً مانند زندگی اغلب به مرور زمان بهتر می‌شوند، همگام با اینکه شما خود را بهتر درک می‌کنید و می‌توانید نیازهای خود را با اطرافیان‌تان مطرح کنید تا حال‌تان بهتر شود.
مسئول بررسی علمی: یواکیم اِکراستروم، پژوهشگر روانپزشکی در انستیتوی کارولینسکا.
آخرین تغییرات در متن 2023-12-12
DSM-5* راهنمای تشخیص پزشکی برای اختلالات روحی و روانی، چاپ پنجم.